Jiroskopun Türkçe karşılığı düzdöner, İngilizce karşılığı ise gyroscope. Yön ölçümü ve ayarlamasında kullanılır. Dönüş ekseninin kendi kendine herhangi bir yönü kabul etmekte özgür olduğu dönen bir çark veya disk olarak tanımlanabilir.
İçerik
Akıllı telefonlarda jiroskop
Akıllı telefonlarda jiroskop entegre bir halde sensör olarak bulunur. MEMS yani mikro-elektromekanik olarak. Jiroskop sensörü sayesinde, durgun halde bulunan cisim, üç dikey eksendeki açısal oranları karşılaştırır ve bu sayede dönüş yönü ile hızı hesaplar. Bu sensörden algılanan veriler ise telefon işlemcisi sayesinde işlenir ve elektriksel sinyale çevrilir. Bu sayede akıllı telefonlarda oyun oynarken, kameranın hassasiyeti ayarlanırken ve navigasyon gibi uygulamalarda jiroskop kullanılır.
Bilgisayarlarda mouse, playstation gibida ise joystik bulunmaktadır. Ancak akıllı telefonlarda herhangi bir bağlantı elemanı mevcut değildir. Jiroskop sayesinde telefonun yönü sağa, sola, yukarı ve aşağıya oynatılarak hedefi tutturma yapılabilmektedir. Mesela telefonda araba yarışı oynuyorsunuz. Telefonu sağa doğru çevirdiğinizde direksiyon görevi alıyor. Bunun tayinini yapan jireskoptur. Son günler PUBG Mobile oyunlarının dikkatini çeken bir parçadır.
Jiroskop ne işe yarar
Jiroskop, yönlendirmeyi korumayı ve ölçmeyi sağlamaktadır. Dış etkenler, yer çekimi ve merkezkaç kuvvetinden etkilenmeyen bir referans etkeni sağlamaktadır.
Jiroskop nasıl çalışır
Jiroskopun nasıl çalıştığını hemen aşağıda paylaştığımız ve Türkçe altyazılı olan video sayesinde anlayabilirsiniz.
Jiroskop nerelerde kullanılır
Aslında bir çok alanda jiroskopu kullanmaktayız. İlk başlarda uçak ve gemilerin yönünün tespiti ve özellikle gemilerin yalpalamasını engellemek için kullanılmaktaydı. Zamanla uçak rota tespiti ve otomatik uçuş kontrolünde tercih edilmeye başlandı.
Günümüzde akıllı telefonlar, manyetik pusulalar, gimballar, akıllı saatler, bazı bilgisayar aygıtları, roket, füze ve denge gerektiren bir çok makine de kullanılmaktadır.